Umiejętności dziecka kończącego przedszkole i zaczynającego naukę w I klasie szkoły podstawowej

w oparciu o aktualną podstawę programową

Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej powinno:

1.           W obszarze kształtowania umiejętności społecznych dzieci, porozumiewania się z dorosłymi
i dziećmi, zgodnego funkcjonowania w zabawie i sytuacjach zadaniowych dziecko kończące przedszkole powinno:

• obdarzać uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują,
• grzecznie zwracać się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy,
• przestrzegać reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych,
• w miarę samodzielnie radzić sobie w sytuacjach życiowych i przewidywać skutki własnych zachowań,
• wiedzieć, że nie należy się chwalić bogactwem i dokuczać dzieciom, które wychowują się
  w trudniejszych warunkach,
• umieć się przedstawić, podać swoje imię, nazwisko i adres, oraz wiedzieć komu może przekazywać takie informacje.

2.           W obszarze kształtowania czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych
i kulturalnych oraz wdrażania do utrzymywaniu ładu i porządku dziecko kończące przedszkole powinno:

• poprawnie umyć i wytrzeć się oraz umyć zęby,
• właściwie zachować się przy stole podczas posiłków,
• nakrywać do stołu i sprzątać po sobie,
• samodzielnie korzystać z toalety,
• samodzielnie ubierać i rozbierać się,
• dbać o rzeczy osobiste, nie narażać rzeczy osobistych na zgubienie czy kradzież,
• utrzymywać porządek w swoim otoczeniu.

3.           W obszarze wspomagania rozwoju mowy dziecko kończące przedszkole powinno:

• zwracać się bezpośrednio do rozmówcy, starać się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym,
• mówić płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji,
• uważnie słuchać, pytać o niezrozumiałe fakty i formułować dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach,
• w zrozumiały sposób mówić o swoich potrzebach i decyzjach.

4.           W obszarze wspierania dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują
w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia dziecko kończące przedszkole powinno:

• przewidywać w miarę swoich możliwości jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach (wnioskowanie o wprowadzanych i obserwowanych zmianach),
• grupować obiekty w sensowny sposób i formułować uogólnienia typu: to do tego pasuje,
• starać się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbować przewidywać, co się może zdarzyć.

5.           W obszarze wychowania zdrowotnego i kształtowania sprawności fizycznej dziecko kończące przedszkole powinno:

• dbać o swoje zdrowie, orientować się w zasadach zdrowego żywienia,
• dostrzegać związek pomiędzy chorobą a leczeniem,
• poddawać się leczeniu,
• być sprawnym fizycznie, uczestniczyć w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, itp.

6.           W obszarze wdrażania dziecka do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych, wychowanek kończący przedszkole powinien:

• wiedzieć, jak zachować się w sytuacji zagrożenia, gdzie może otrzymać pomoc, umieć o nią poprosić,
• orientować się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu,
• znać zagrożenia płynące ze świata ludzi, roślin i zwierząt oraz unikać ich,
• wiedzieć, że nie można samodzielnie zażywać leków i stosować środków chemicznych,
• próbować samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu i w domu, mieć rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie.

7.           W obszarze wychowania przez sztukę - dziecko widzem i aktorem, wychowanek kończący przedszkole powinien:

• wiedzieć, jak należy się zachować na uroczystościach,
• odgrywać role w zabawach parateatralnych posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem,
• umieć posługiwać się rekwizytami.

8.           W obszarze wychowania przez sztukę - muzyka i śpiew, pląsy i taniec, dziecko kończące przedszkole powinno:

• śpiewać piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe,
• chętnie uczestniczyć w zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu,
• dostrzegać zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyrazić go pląsając lub tańcząc,
• tworzyć muzykę korzystając z instrumentów perkusyjnych, a także improwizować ją ruchem,
• w skupieniu słuchać muzyki, w tym także muzyki poważnej.

9.           W obszarze wychowania przez sztukę, różne formy plastyczne, dziecko kończące przedszkole powinno:

• przejawiać, w miarę swoich możliwości, zainteresowanie wybranymi zabytkami i dziełami sztuki, tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu,
• umieć się wypowiadać w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych,
• wykazywać zainteresowanie malarstwem, rzeźbą, architekturą (w tym architekturą zieleni
  i architekturą wnętrz).

10.         W obszarze wspomagania rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych dziecko kończące naukę w przedszkolu powinno:

• wznosić konstrukcje z klocków i tworzyć kompozycje z różnorodnych materiałów,
• mieć poczucie sprawstwa, używać właściwie prostych narzędzi podczas majsterkowania,
• interesować się urządzeniami technicznymi, próbować zrozumieć jak one działają
  i zachowywać ostrożność przy korzystaniu z nich.

11.         W obszarze pomagania dzieciom w zrozumieniu zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń dziecko kończące przedszkole powinno:

• rozpoznawać i nazywać zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku,
• podejmować rozsądne decyzje i nie narażać się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody,
• wiedzieć o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji,
• stosować się do podawanych informacji w miarę swoich możliwości.

12.         W obszarze wychowania dla poszanowania roślin i zwierząt dziecko kończące przedszkole powinno:

• wymieniać rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych (na łące,
  w lesie),
• wiedzieć, jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt i wzrostu roślin,
• potrafić wymienić zmiany zachodzące w życiu zwierząt i roślin w kolejnych porach roku,
• wiedzieć w jaki sposób człowiek może je chronić i pomóc im.

13.         W obszarze wspomagania rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną dziecko kończące przedszkole powinno:

• liczyć obiekty i rozróżniać błędne liczenie od poprawnego,
• wyznaczać wynik dodawania i odejmowania pomagając sobie liczeniem na palcach lub innych zbiorach zastępczych,
• ustalać równoliczność dwóch zbiorów, a także posługiwać się liczebnikami porządkowymi,
• rozróżniać stronę prawą od lewej, określać kierunki i ustalać położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów,
• wiedzieć na czym polega pomiar długości i znać proste sposoby mierzenia,
• znać stałe następstwo dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku.

14.         W obszarze kształtowania gotowości do nauki pisania i czytania dziecko kończące przedszkole powinno:

• potrafić określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru,
• rozumieć polecenia typu: narysuj kółko w lewym rogu kartki,
• potrafić uważnie patrzeć, aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach,
• dysponować sprawnością rąk oraz współpracą ręki i oka potrzebną do rysownia, wycinania i nauki pisania,
• interesować się czytaniem i pisaniem,
• być gotowe do nauki pisania i czytania,
• słuchać, np. opowiadań i rozmawiać o nich, interesować się książkami,
• układać krótkie zdania, dzielić zdania na wyrazy, dzielić wyrazy na sylaby, wyodrębniać głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej,
• rozumieć sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli.

15.         W obszarze wychowania rodzinnego, obywatelskiego i patriotycznego dziecko kończące przedszkole powinno:

• wymieniać imiona i nazwiska swoich bliskich,
• wiedzieć gdzie pracują, czym się zajmują,
• znać nazwę miejscowości, w której mieszka,
• znać ważniejsze instytucje i orientować się w rolach społecznych pełnionych przez ważne osoby (policjanta, strażaka),
• wiedzieć, jakiej jest narodowości,
• znać nazwę państwa i stolicę, nazywać godło i flagę państwową, znać polski hymn i wiedzieć, że Polska należy do UE,
• wiedzieć, że wszyscy ludzie mają równe prawa bez względu na narodowość, płeć, kolor skóry.